Nguyễn Du - Sách nói Miễn phí

Tiểu thuyết Nguyễn Du nói về cuộc đời của Nguyễn Du, đại thi hào kiêm quan văn của triều đình nhà Nguyễn Gia Miêu. Chuyện bắt đầu từ khi Gia Long thống nhất đất nước đến khi Nguyễn Du qua đời (1820). Có thể nói 18 năm làm quan dưới thời nhà Nguyễn, từ tri huyện, tri phủ ở Bắc Thành, rồi từ quan đến khi Gia Long gọi vào kinh phục vụ, làm Cai bạ Quảng Bình, Chánh sứ đi cống phương Bắc đến Tham tri bộ Lại, trải 2 đời vua Gia Long và Minh Mệnh. Bắt đầu từ buổi đọc truyện hôm nay, mời quý vị cùng... Tháng sáu năm nhâm tuất, 1802, Nguyễn Du được triệu ra Bắc làm quan dưới thời vua Gia Long. Ông được bổ nhiệm làm tri huyện Phù Dung. Vốn không màng danh lợi, bổng lộc công danh, giờ đây bị triệu ra làm quan khiến lòng ông mang bao điều trăn trăn trở. Sau 15 năm, Nguyễn Du gặp lại người anh trai Nguyễn Nễ và người anh rể Vũ Trinh. Họ đều là những sĩ phu được giao gánh vác giúp việc cho nhà vua. Buổi hàn huyên tâm sự của ba anh em xoay quanh câu chuyện của triều đình. Nguyễn Nễ và Vũ Trinh đều... Là người hết lòng vì sự nghiệp của nhà Tây Sơn, sau khi Nguyễn Huệ mất đột ngột, Ngô Thì Nhậm đã từ quan về quê, nhưng ông bị nhà Nguyễn lên án tội bất trung, bất hiếu; chê trách ông đã bỏ vua Lê, chúa Trịnh theo Tây Sơn. Ngô Thì Nhậm, cùng với Phan Huy Ích, Nguyễn Gia Phan bị xử phạt đánh roi. Chủ trì cuộc phạt đánh đòn đó là Binh bộ Đặng Trần Thường, vốn có thù riêng với Ngô Thì Nhậm. Chứng kiến cảnh Ngô Thì Nhậm khẳng khái đáp lại câu đối của Đặng Trần... Sau ba năm làm quan, phải chứng kiến cảnh quan lại mua quan bán chức, tham nhũng lan tràn, công thần hãm hại lẫn nhau, nhân dân đói khổ và lầm than... Nguyễn Du ko thể chịu đựng được đã xin từ quan với lí do không đủ sức khoẻ. Ông trở về làng quê Tiên Điền làm nghề đi săn vui với nước non. Dân làng khi biết Nguyễn cáo quan về làng thì cho rằng Nguyễn bị điên, mộ tổ họ Nguyễn sập rồi mới lú lẫn bỏ về như vậy. Nguyễn nghe thấy tất cả nhưng mặc. Miễn sao lòng Nguyễn vui, được làm theo ý mình. Nguyễn Du về làng đã gần một tháng mà chỉ mải mê cây mác, rượu và quyển kinh phật . Cảnh nhà túng bấn quá Nguyễn tính sẽ gọi dăm ba đưa trẻ dạy học cho đỡ buồn, các con của Nguyễn cũng có cơ hội được học thêm. Trong lòng Nguyễn luôn cảm thấy bất an. Dường như có thế lực nào đó cứ bám theo uy hiếp mình. Nguyễn Nễ cũng rất lo cho em trai nhưng cũng chưa biết tính sao. Biết Nguyễn Du là con Xuân quận công Nguyễn Nghiễm có tài văn võ, Vua Gia Long rất mừng. Ngài tin rằng dùng được người như Nguyễn sẽ lôi kéo được bao sĩ phu phía Bắc. Quốc gia sẽ có người trụ cột. Chính vì vậy, khi Nguyễn Du cáo quan, vua Gia Long vô cùng tức giận. Vì sợ Nguyễn Du tụ tập lực lượng chống lại nhà vua ở xứ Nghệ, vốn là vùng đất có học, nghĩa khí gan góc, Vua Gia Long tiếp tục sai thảo, triệu Nguyễn Du lại Kinh. Lần này công việc của Nguyễn là ghi chép các bản tấu... Năm Bính Dần. Nguyễn Ánh lên ngôi Hoàng đế ở điện Thái Hòa. Giang sơn nước Việt đã mở rộng suốt từ Lạng Sơn đến tận Hà Tiên. Nguyễn Du được phong Đông các học sĩ, chánh tứ phẩm. Qua mấy lần gặp gỡ, Nguyễn trở thành bằng hữu với nhóm thơ Gia Định tam gia. Buổi đi thuyền chơi trên sông Hương gồm Nguyễn Du, Ngô Nhân Tĩnh và Lê Quang Định. Cảnh non nước hữu tình ba người cùng đọc thơ. Những bài thơ đều nói về dòng sông nhưng đều gửi gắm... Nguyễn Du bất ngờ bị kẻ lạ mặt tự xưng có cừu thù với thân phụ Nguyễn đòi lấy mạng ông để tạ cha mình. Nhưng bằng sự thanh liêm, lòng nhân từ độ lượng và có chí hiếu của Nguyễn, kẻ tiểu nhân đã không dám ra tay Sau vụ việc, Nguyễn thấy lòng nhẹ nhõm và may mắn, vì mình đã không phạm sai lầm nào , vừa giải được oán thù vừa không sa vào điều thất đức. Vua Gia Long ngày càng mến mộ Nguyễn Du bởi đức tính liêm khiết, thương dân, cẩn trọng và cái tài làm thơ của Nguyễn. Làm quan mà nhân từ như Nguyễn thì được dân yêu nhưng bọn cường hào, quan lại không sợ và chúng sẽ tìm cách khai trừ . Ngài lo cho cái mạng của Nguyễn, bèn tìm cách gọi Nguyễn về Kinh giao việc đi cống nhà Thanh. Nguyễn Du trở lại Kinh thành vào ngày đầu tháng giêng năm Quý dậu ( 1813), được chỉ thăng làm Cần Chánh điện học sĩ phong tước du đức hầu và cử làm chánh sứ sang Trung Quốc. Vấn biết, sống, chết, thăng quan hay bỏ ngục là trong tay Hoàng thượng nhưng Nguyễn vẫn rât lo lắng. Nguyễn chỉ mong sao đừng chết để có thể ký thác bao điều suy nghĩ của mình vào những trang viết. Chuyến đi sứ lần này sẽ là hết sức vất vả, dù thực chất chỉ là đi sứ tuế cống làm "cai phu khuân vác"như Lê Quang Định nói, Nguyễn vẫn hăm hở. Nguyễn thầm cảm ơn Hoàng thượng đã giao cho Nguyễn làm công việc này. Lần này được đi xa, được đến đất nước Trung Hoa vĩ đại mà Nguyễn từng nghe là mẫu mực của những mẫu mực, Nguyễn muốn tận mắt nhìn thấy non sông cũng như con người ở đây. Nguyễn sẽ ghi lại trung thực những điều trông thấy để giúp cho người đời cũng trông thấy. Nguyễn Du đã đặt chân lên đất nước Trung Hoa. Ấn tượng về một Trung Hoa vua quan xa xỉ, dân chúng điêu linh, vắng người trọng tiết nghĩa đè nặng trong lòng Nguyễn. Nguyễn thấy lòng nặng trĩu, bỗng thốt lên hai câu thơ: “Ai bảo Trung Hoa trọng trung nghĩa. Mà đây đền miếu lạnh lùng thay”. Những ngày đi sứ với Nguyễn Du thật tuyệt vời. Không bị ai theo dõi, Nguyễn có thể sống với lòng mình. Được viết những điều bao năm nghĩ mà không dám viết ra. Mới bốn tháng từ lúc rời Cửa Nam quan, Nguyễn đã làm đến sáu mươi tư bài thơ. Tháng chín năm Quý Dậu (1813) sứ đoàn Nguyễn Du đến Hà Bắc. Tại đây, Nguyễn làm bài thơ "Kỳ lân mộ". Ngày 4 tháng 10 năm Quý Dậu, đoàn sứ đến Bắc Kinh. Ngày 18 tháng 10 Nguyễn mới được gọi vào gặp Hoàng đế Gia Khánh Trước khi đoàn sứ bộ rời Bắc Kinh về nước, Nguyễn đến chào Lý Phú. Hai người đều lo nghĩ về nước Việt khi Hoàng đế Gia Long chịu thụ phong lấy đất nước Trung Hoa làm mẫu mực từ đường hướng cai trị, luật pháp đến cách sống. Chia tay, Lý Phú tặng Nguyễn bộ "Kim Vân Kiều Truyện"của Thanh Tâm tài tử cuối đời Minh. Đi sứ về, đoàn sứ bộ của Nguyễn được vua ban khen làm tốt, và cho nghỉ mấy ngày. Nghĩ đến cái chết của Ngô Nhân Tĩnh và tình cảnh thân bại danh liệt của Đặng Trần Thường, Nguyễn lại nghĩ đến thân phận mình. Nguyễn tính phải tạm lánh chốn quan trường về với quê nhà một thời gian để làm điều Nguyễn cần. Trở về quê, Nguyễn nhờ Nguyễn Thiện dựng giúp căn nhà lục giác lợp cọ cạnh bờ sông Lam. Nguyễn đưa cho Nhuyễn Thiện cuốn "Kim Vân Kiều truyện"; và bảo Thiện đọc kỹ rồi cho chú biết ý kiến của mình. Xứ Nghệ quê Nguyễn gạp bão, bị ngập lụt lớn. Xót xa trước hình ảnh những con người bé nhỏ, lam lũ trước sông nước, Nguyễn viết bài "Lam Giang". Lật lại những trang Kiều, Nguyễn đã viết đến đoạn Kiều bị Sở Khanh lừa, bị Tú bà đánh, Nguyễn băn khoăn không biết lòng Kiều lúc đó như thế nào mà sao Thanh Tâm lại ghi Kiều vui lòng tiếp khách. Nguyễn nhớ đến Mười Hương- người đẹp nức tiếng La Thành năm xưa bị bán vào nhà chứa. Nàng muốn sống trong sạch mà bị đẩy vào vũng bùn nhơ, muốn thoát mà không thoát... Trải qua ba triều đại bao cảnh dâu bể, anh em chú cháu , Nguyễn Du, Nguyễn Hành, Nguyễn Thiện, Nguyễn Nhưng mới được gặp nhau...Đêm tiết trùng cửu, tại Vọng Giang đình, anh em chú cháu cùng nhau đọc thơ bày tỏ nỗi lòng cho bà con cùng nghe. Nguyễn kể cho mọi người nghe những câu chuyện về đất nước Trung Hoa, và đọc những bài thơ Nguyễn đã làm, chuyện o Kiều Nguyễn đang viết... bà con rất thích thú và xúc động. Đọc xong đoạn kết “ Đoạn trường tân thanh”, hai anh em Nguyễn Thiện, Nguyễn hành đều cảm nhận, “ Đoạn trường tân thanh” không chỉ là giấc mơ mà còn là sự giải thoát nỗi bồn cùng cực của chú. chú Bảy đã lấy chuyện nước người để nói chuyện nước mình, để bày tỏ thái độ của người trí thức trước cường quyền phong kiến. Tuy nhiên, từ lâu, sự chết non ám ảnh dân làng và cả gia tộc, ít ai qua được tuổi năm mươi ba. Chú Bảy đã năm mươi tuổi. Trước tình hình trong nước nhiều nơi dân chúng nổi dậy, Vua Gia Long đặt ra câu hỏi dân chúng quá bất binh vì quan lại hay lòng người đang hoài niệm nhà Lê, chưa tin triều Nguyễn?. Phải nhanh chóng lập Hoàng thái tử- điều đó sẽ làm yên lòng mọi người, trước hết ở chốn triều đình không còn ai nghĩ đến chuyện tranh giành kết bè, kết cânh mà chỉ lo tôn thờ một mối làm tốt hơn công việc được giao. Ngài quyết định lập Hoàng tử Hiệu, huý là Đảm làm Hoàng Thái tử. Sau buổi đại lễ, bãi chầu sớm. Sau chuyện con Nguyễn Văn Thành có thơ phản nghịch, nhà vua tước mũ áo, cho Thành được ở tại gia.Nhưng tướng Lê Văn Duyệt tố cáo bắt được môn hạ cũ của Thành là Văn Hữu ăn trộm ấn cuả Duyệt, hắn khai là do Thành sai. Vua Gia Long phán đoán đây là chuyện bịa đặt nhưng do Văn Hữu đã khai thế , vì thể diện của triều chính không thể bác bỏ nên ra lệnh đưa Thành vào ngục. Thành không ngờ rằng, Lê Văn Duyệt vì thèm khát quyền lực nên mới bày mưu hại Thành. Còn Đặng Trần Thường do có mẫu thuẫn với Lê Chất... Trong ngục giam, Vũ Trinh và Nguyễn Văn Thành đều cho rằng Nguyễn Du khôn ngoan, ngoài lo tròn bổn phận trong thì lo trước tác lập thư cho mình, cho đời. Giữa bão táp dữ dội mà lòng Nguyễn vẫn yên. Nhưng thực ra lòng Nguyễn Du đang nổi sóng. Những sự kiện liên tiếp xảy ra nơi sân chầu, làm cho Nguyễn sửng sốt. Thanh Nghệ đói kém, thổ phỉ thi nhau nổi lên. Thuộc lại Bắc Thành có kẻ giả làm quan sai bắt người đòi chuộc. Tàu của Phú Lãng Sa đậu ở nến Đà Nẵng nhắc lại hoà ước... Đã hơn một năm mà nhà vua vẫn chưa quyết vụ án phản nghịch của Nguyễn Văn Thuyên, cha con Nguyễn Văn Thành vẫn còn sống, điều này khiến Duyệt luôn cảm thấy bất an. Duyệt cho gọi Lê Chất đến tiếp tục tìm kế sách diệt cha con Nguyễn Văn Thành. Cùng đó, có người từ Thanh Hoa vào tâu Lê Duy Hoán - Diên Tự công làm phản. Nhân cơ hội này, Duyệt, Chất cấu kết với Thượng thư Bộ hình Phạm Như Đăng, vốn cũng kình địch với Nguyễn Văn Thành mua chuộc Hoán, cáo buộc Nguyễn Văn Thuyên xúi giục hắn làm... Vì không chịu được nhục khi bị Lê Văn Duyệt và Phạm Như Đăng vu tội, mà mình thì không thể minh oan, Nguyễn Văn Thành đã uống thuốc độc tự tử trước khi có lệnh chém của Hoàng Thượng. Trước khi chết, Nguyễn Văn Thành để lại biểu, trong đó có ghi câu nói "Quân xử thần tử, thần bất tử bất trung".Vua Gia Long được tin Thành tự tử và đọc được biểu của Thành để lại thì không giấu được niềm xót thương, ân hận, vì phép nước mà không bảo hộ được cho Thành. Xét thấy công trạng của Thành lớn nên cho trả... Mười bẩy năm ở chốn cung đình, Nguyễn đã hiểu ra nhều điều. Đặt chân vào chốn quan trường, con người không còn là mình nữa. Chính vì vậy, trong khi thiên hạ đua nhau học, đua nhau làm quan thì Nguyễn lại không muốn các con, cháu của mình đi theo con đường quan lộ nữa. Nguyễn xin phép Hoàng đế Gia Long về quê hai tháng, nói là để sửa sang phần mộ tổ tiên nhưng cũng là để gặp Nhưng để bàn về chuyện học hành, tương lai của các con, cháu. Nguyễn cho rằng huyệt mạch có sức mạnh ghê gớm trong đường quan lộ của dòng họ, con cháu nên muốn con cháu không rơi vào rọ quan trường chỉ còn cách phá vượng mạch phần mộ thân sinh. Nguyễn bàn với Nhưng, Nhưng tỏ ra rất cảm phục về suy nghĩ sâu xa của anh mình. Nguyễn Thiện cũng thuận tình với tính toán của hai chú. Được Phạm Đăng Hưng - Thượng thư bộ lễ bí mật giúp, Nguyễn được đi cùng đoàn cai bạ của Nguyễn Kim Truy công cán Quảng Nam và được bố trí cho gặp Vũ Trinh. Khi nghe Nguyễn tin Minh Mạng xoá tên Thành và Trinh trong bộ Luật, Vũ Trinh không lo sợ mà còn bình thản căn dặn Nguyễn phải hết sức thận trọng với con người thông minh nhưng tàn nhẫn này.